Zasady etyki publikacyjnej i procedury recenzji

I Zasady obowiązujące wydawcę

Kryteria i odpowiedzialność za publikację artykułów

Decyzję o publikacji podejmuje właściwy Prorektor po zapoznaniu się z opinią Wydziałowej Komisji ds. Wydawnictw. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji brane są pod uwagę opinie recenzentów dotyczące wartości naukowej pracy, oryginalności ujęcia problemu, przejrzystości wywodu oraz opinia wydziałowych komisji ds. wydawnictw. Redaktor programowy w porozumieniu z redaktorem naczelnym może podjąć decyzję o odmowie przyjęcia dzieła, jeśli wcześniejsze publikacje tego samego autora nie cieszyły się zainteresowaniem ze względu na niski poziom naukowy, wtórność prezentowanych badań, odtwórczość idei itp. Na decyzję przyjęcia przez wydawnictwo propozycji autora wpływają także ryzyka w zakresie ewentualnego zniesławienia osób trzecich, naruszenia praw autorskich i innych praw własności intelektualnej, plagiatu lub autoplagiatu oraz wątpliwości co do autorstwa lub współautorstwa artykułu, określane mianem ghostwriting i guest autorship, jak również jakości prezentowanych wyników badań, decydującej o istotnym wkładzie w rozwój dyscypliny.

Kontrolowanie standardów etycznych

Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie stale czuwa nad przestrzeganiem obowiązujących standardów wydawniczych i zasad etyki wydawniczej oraz zapobiega praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami. W sytuacji gdy zachodzi podejrzenie nierzetelności w opublikowanym lub zgłoszonym dziele, w szczególności dotyczącej zjawiska plagiatu, ghostwriting lub guest authorship. Wydawca podejmuje działania w celu wyjaśnienia sprawy, przy czym w pierwszej kolejności prosi o ustosunkowanie się autora. W przypadku potwierdzonej nierzetelności znacząco naruszającej zasady etyki wydawca podejmuje decyzję o nieprzyjęciu tekstu do publikacji. Wszelkie przejawy nierzetelności w nauce są dokumentowane przez redakcję. W razie potrzeby wydawca deklaruje gotowość do opublikowania poprawek, wyjaśnień i przeprosin oraz retrakcji.

Zasada fair play

Artykuły nadesłane do czasopism publikowanych przez Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie są oceniane zgodnie z kryteriami merytorycznymi i zasadami etycznymi. Na ocenę nie mają wpływu czynniki osobiste, w szczególności takie jak rasa, płeć, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo ani przekonania polityczne autorów. Zasady kwalifikacji tekstów oraz recenzowania ustalają redakcje czasopism. Strony internetowe periodyków wydawanych przez Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie dostępne są pod adresem: https://czasopisma.ujd.edu.pl/.

Zasada poufności

Wydawca nie ujawnia osobom nieupoważnionym żadnych informacji na temat zgłaszanych do publikacji prac. Osobami upoważnionymi do posiadania tych informacji są: autor, wyznaczeni recenzenci, redaktorzy oraz inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.

W przypadku działania czasopism recenzje są anonimowe, co oznacza, że autorzy nie znają tożsamości recenzentów ich artykułów, a recenzenci nie powinni znać tożsamości autorów. Niedopuszczalne jest ujawnianie przez recenzentów osobom spoza redakcji informacji o otrzymaniu do recenzji konkretnych artykułów.

Przeciwdziałanie konfliktom interesów

Materiały nadesłane do Wydawnictwa nie mogą być przez pracowników Wydawnictwa ani przez żadne inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym bez pisemnej zgody autorów wykorzystywane do celów innych niż wydanie publikacji. W przypadku wystąpienia konfliktu interesów recenzenci mają obowiązek niezwłocznie poinformować o tym redakcję.

Wycofanie publikacji

Wydawca ma prawo wycofać publikację po jej wydaniu, jeżeli istnieją dowody świadczące 
o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy metodologiczne, błędy w obliczeniach) oraz gdy praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.


II Zasady obowiązujące recenzenta

Recenzent podejmuje się krytycznej oceny przedstawionego dzieła (monografii, artykułu).

Zasada terminowości

Recenzent zobowiązany jest dostarczyć recenzję w ustalonym terminie. Jeżeli z jakichś względów (merytorycznych, braku czasu itp.) nie jest w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji, powinien niezwłocznie poinformować o tym wydawcę.

Zasada poufności

Wszystkie recenzowane prace oraz ich recenzje mają charakter poufny. Ujawnianie prac osobom trzecim jest niedopuszczalne (z wyjątkiem osób, które biorą udział w procesie wydawniczym). Recenzje artykułów w czasopismach naukowych są anonimowe, co oznacza, że autorzy nie znają tożsamości recenzentów ich artykułów, a recenzenci nie powinni znać tożsamości autorów. Niedopuszczalne jest ujawnianie przez recenzentów osobom spoza redakcji informacji o otrzymaniu do recenzji konkretnych artykułów.

Zasada zachowania standardów obiektywności

Recenzja powinna mieć charakter obiektywny. Personalna krytyka autora pracy jest niedopuszczalna i uważana za co naruszenie zasad etycznych. Wszystkie uwagi recenzenta powinny zostać odpowiednio uargumentowane.

Zasada rzetelności źródeł

Recenzent, jeśli zachodzi taka potrzeba, powinien wskazać odpowiednie prace związane 
z tematyką tekstu niezacytowane przez autora. Recenzent powinien wskazać i zgłosić wydawcy wszelkie istotne podobieństwa recenzowanego tekstu do innych prac, noszące znamiona plagiatu lub autoplagiatu.

Zasada przeciwdziałania konfliktowi interesów u recenzenta

Recenzent nie może wykorzystywać recenzowanej pracy do swoich osobistych potrzeb i korzyści. Nie powinien również oceniać tekstu, w przypadku kiedy może występować konflikt interesów z autorem. W zakończeniu recenzja powinna zamykać się klauzulą 
z odpowiednim oświadczeniem na ten temat.


III Zasady obowiązujące autora

Zasada autorstwa pracy

Wszystkie osoby wymienione jako autorzy lub współautorzy powinny mieć znaczący udział w powstaniu artykułu, znacząco przyczyniając się do powstania, od pomysłu, przez koncepcję i wykonanie, po formułowanie wniosków. Autorzy zgłaszający do publikacji teksty wieloautorskie mają obowiązek ujawnić wkład poszczególnych autorów w jego powstanie (z podaniem afiliacji autorów oraz informacji, kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystanych przy tworzeniu tekstu), określając procentowo wkład swojej pracy  powstanie dzieła. Inne osoby, które mogły mieć wpływ na pewne znaczące aspekty artykułu mogą być wymienione jako współpracownicy, ale nie współautorzy artykułu. Zjawiska ghostwriting i guest authorship stanowią przejaw nierzetelności naukowej, są nieetyczne i niedozwolone. Wykryte przejawy takiej nierzetelności będą przez redakcję ujawniane publicznie oraz podawane do wiadomości odpowiednich podmiotów, w szczególności instytucji macierzystych autorów i rzekomych autorów. Obowiązkiem autora zgłaszającego artykuł jest ponadto pozyskanie pewności o akceptacji ostatecznej wersji artykułu przez wszystkie osoby wymienione jako współautorzy.

Zasada oryginalności pracy

Autor może zgłaszać do publikacji wyłącznie własne, oryginalne teksty. Wykorzystane w publikacji badania i/lub informacje innych naukowców powinny być oznaczone w sposób wskazujący, że jest to cytat. Plagiat czy fałszowanie danych są niedopuszczalne. Autor powinien zawiadomić Redakcję o zauważonych istotnych błędach w swojej publikacji i współdziałać z Wydawcą w celu ich poprawienia lub sprostowania.

Zasada rzetelności naukowej

Autor zobowiązany jest do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników. Prace powinny zawierać informacje umożliwiające identyfikację źródeł danych, a także powtórzenie badań. Świadomie niedokładne lub nierzetelne przedstawianie, komentowanie i interpretowanie danych i wyników badań jest nieetyczne oraz niedozwolone i skutkować może wycofaniem tekstu z procesu wydawniczego.

Autor poproszony o przedstawienie nieprzetworzonych wyników badań wykorzystanych w tekście zobowiązany jest zapewnić dostęp do tych danych, także po opublikowaniu pracy. Autorzy ujawniają w pracy wszelkie źródła finansowania projektu, wkład instytucji, organizacji i innych podmiotów oraz inne przesłanki konfliktu interesów, które mogły wpłynąć na interpretację lub wnioski wynikające z artykułu.

Autor bierze udział w procesie wzajemnej recenzji i podejmuje się ustosunkowania się do uwag recenzenta, skorygowania błędów, dokonania koniecznych uzupełnień.

Zasada rzetelności źródeł

Autor zobowiązany jest wymienić w bibliografii załącznikowej publikacje, które zostały przez niego wykorzystane przy tworzeniu tekstu. Celowe pominięcie wykorzystanego w tekście odwołania może zostać zakwalifikowane jako próba oszustwa i sklasyfikowane jako przejaw nierzetelności naukowej, skutkując wycofaniem tekstu z procesu wydawniczego.


IV Zasady obowiązujące redaktora naukowego (w przypadku publikacji zbiorowych)

Kryteria przyjmowania tekstów do publikacji

Redaktor naukowy decyduje, które materiały zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji zbiorowej brane są pod uwagę: spójność z tematem głównym pracy zbiorowej, wartość naukowa pracy, oryginalność ujęcia problemu, przejrzystość wywodu.

Zasada rzetelności naukowej

Redaktor naukowy dba o rzetelność naukową publikowanych prac. Dla jej zachowania może nanosić stosowne zmiany i poprawki. W przypadku podejrzeń o nieuczciwe praktyki (plagiat, fałszowanie wyników badań) zobowiązany jest podjąć decyzję o wycofaniu tekstu z publikacji zbiorowej.

Zasady autorstwa pracy

Redaktor naukowy ma obowiązek upewnienia się, że osoby mające wkład w powstanie publikacji akceptują jej kształt po redakcji naukowej, leży po stronie redaktora naukowego zgłaszającego publikację do wydawcy. Jednocześnie ma on obowiązek zebrania stosownych oświadczeń autorów artykułów w monografii zbiorowej o przeniesienie praw autorskich na uczelnię.